Theo Bộ Y tế, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết, gần đây WHO đã đưa ra cảnh báo về việc gia tăng số ca mắc bệnh sởi và nguy cơ bùng phát dịch sởi tại nhiều khu vực trên toàn thế giới.
Ngày 19/3, Bộ Y tế có công văn gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tăng cường công tác phòng, chống bệnh sởi. Bệnh sởi đã có dấu hiệu quay trở lại khiến nhiều bé mắc bệnh và phải nhập viện. Vì vậy, các bố mẹ nên trang bị cho mình kiến thức về bệnh sởi để phòng bệnh cho con và có thể sớm nhận biết khi bé mắc bệnh để có biện pháp chăm sóc phù hợp, đưa con đến bệnh viện kịp thời.
1/ Bệnh sởi là gì?
Bệnh sởi còn được gọi là bệnh đau ban đỏ. Đây là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do siêu vi gây ra. Nguyên nhân gây bệnh là virus sởi. Đây là một loại virus ARN thuộc chi Morbilivirus nằm trong họ Paramyxoviridae.
Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm cấp tính với các triệu chứng sốt, phát ban, chảy nước mũi, ho, mắt đỏ… bệnh có thể gặp ở trẻ em, người lớn nếu không có miễn dịch phòng bệnh, có thể gây thành dịch. Bệnh sởi tuy ít gây tử vong nhưng biến chứng có thể gặp là: viêm tai giữa, viêm phổi, tiêu chảy, khô loét giác mạc mắt và đôi khi viêm não sau sởi, đặc biệt ở trẻ em suy dinh dưỡng…
2/ Những dấu hiệu của bệnh sởi:
2.1/ Thời kỳ ủ bệnh
Từ lúc bị nhiễm siêu vi trùng đến lúc có triệu chứng bệnh, trung bình là 10 ngày (có thể thay đổi từ 7 đến 18 ngày), bé có thể sốt nhẹ.
2.2/ Thời kỳ khởi phát (còn gọi là thời kỳ viêm long):
Đây là thời kỳ hay lây nhất, kéo dài từ 3 đến 5 ngày với các biểu hiện như: -Sốt nhẹ hoặc sốt cao 39,5oC đến 40oC, có thể có sốt cao co giật, kèm mệt mỏi, nhức đầu, đau cơ đau khớp.
-“Viêm long” (có triệu chứng giống như cảm cúm), thường xảy ra ở mắt và mũi, gây chảy nước mắt, đổ nghèn nhiều, kết mạc mắt đỏ, giác mạc và mi mắt có thể bị sưng phù, hắt hơi, sổ mũi, ho đàm, khàn giọng.
-Có thể gây viêm thanh quản co rút, nếu có triệu chứng viêm long ở đường tiêu hóa sẽ gây tiêu chảy.
-Có những chấm trắng nhỏ đường kính khoảng 1mm mọc trên nền niêm mạc má viêm đỏ, có vị trí ngay với răng hàm thứ nhất, đó là dấu hiệu rất có giá trị để giúp chẩn đoán khi phát ban. Thời gian tồn tại của dấu hiệu này khoảng 12 đến 18 giờ. Khi thấy bé có những dấu hiệu trên thì nên lập tức đưa con đến các bệnh viện nhi để chuẩn đoán và khám chữa kịp thời mẹ nhé.
2.3/ Thời kỳ toàn phát (hay còn gọi là thời kỳ phát ban):
– Ban xuất hiện đầu tiên ở sau tai, sau đó lan dần lên 2 bên má, cổ, ngực, bụng và phần chi trên trong vòng 24 giờ. – Trong 24 giờ kế tiếp, ban lan xuống lưng, bụng, 2 tay và sau cùng là 2 chân trong từ ngày thứ 2 đến ngày thứ 3 của bệnh. – Ban sởi màu hồng nhạt, ấn vào mất, thường kết dính lại.
– Trong trường hợp nhẹ, ban mọc thưa thớt. Đối với những trường hợp nặng, ban mọc dày đặc cả lòng bàn tay, bàn chân, đôi khi có ban xuất huyết cơ thể kèm chảy máu mũi, miệng, xuất huyết tiêu hóa.
2.4/ Thời kỳ phục hồi:
Ban sởi bay theo trình tự xuất hiện để lại vùng da bị ảnh hưởng những vết thâm đen trên bề mặt da loang lổ như da cọp nên được gọi là “vết vằn da hổ”.
3/ Bệnh sởi rất dễ lây lan
Sởi lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp như: Nước bọt, hắt hơi, sổ mũi hoặc do hít phải mầm bệnh từ môi trường bên ngoài của bệnh (do mầm bệnh có thể tồn tại ngoài môi trường hơn một giờ). Khi bị sởi, bé sẽ nổi ban khắp toàn thân vào ngày 2 đến ngày thứ 3 của bệnh. Trong gia đình nếu có một người bị bệnh thì có đến 90% những người chưa có miễn dịch sẽ bị nhiễm bệnh. Người bệnh phát tán virus mạnh nhất là vào giai đoạn khởi phát thông qua các hạt nhỏ bắn ra khi ho, khi nói chuyện hoặc khi tiếp xúc.
4/ Phòng ngừa bệnh sởi và chăm sóc khi bé mắc bệnh sởi
Cách phòng ngừa tốt nhất chính là chích ngừa cho bé theo đúng lộ trình: Bé được chích ngừa Vaccine sống giảm độc liệu 1 lần, thường vào tháng thứ 9 (theo lịch chương trình tiêm chủng Quốc gia). Do miễn dịch bảo vệ của vaccine chỉ đạt được 90%) và với sự giảm miễn dịch dần theo thời gian, nên chích ngừa mũi thứ 2 cho bé dưới 10 tuổi.
Hiện tại đã có loại Vaccine phối hợp 3 bệnh: Sởi, Quai bị và Rulella (MMR hay Trimovax). Các bố mẹ có thể đến các bệnh viện nhi hoặc phòng khám trẻ em để được tư vấn và chích ngừa cho bé.
Và khi chăm sóc bé bị sởi, các bố mẹ cần lưu ý những điểm sau: Chú ý theo dõi nhiệt độ hàng ngày của bé, nếu đột ngột sốt cao thì cần đưa đến bệnh viện. Cần nhỏ mắt, nhỏ mũi bằng dung dịch nước muối 0,9% cho bé mỗi ngày để tránh nhiễm khuẩn. Tắm rửa sạch bằng nước ấm hàng ngày cho bé để tránh nhiễm trùng và lở loét. Cần theo dõi bé thường xuyên nếu có bất kì biến chứng gì thay đổi khác thường thì cần đưa bé đến bệnh viện ngay để tránh các biến chứng nguy hiểm cho sức khoẻ của con: Viêm phổi, viêm tai giữa, viêm thanh quản…
Khi bé bị bệnh sởi thì cần đảm bảo dinh dưỡng cho bé đầy đủ, nên cho bé ăn thức ăn dễ tiêu và giàu dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin A. Nên cho bé nằm phòng riêng (thoáng, tránh ánh sáng, tránh gió lùa). Không nên tự ý cho bé dùng kháng sinh khi chưa có chỉ định của bác sĩ. Nếu bé sốt cao có thể dùng Acetaminophene 15mg/kg/lần, ngày 4 lần và cho uống nhiều nước, kết hợp với các biện pháp lau mát.
Chúc bé khoẻ mẹ vui